15.11.2006 r., godz.10:45 - 12:00
żródło: https://encrypted-tbn0.gstatic.com/
WYKŁAD 36:
FIZYKA W OGRODZIE
prof. dr hab. Piotr Pierański
Wydział Fizyki, Politechniki Poznańskiej
Film:
Streszczenie:
Ogród jest miejscem, w którym dzieją się rzeczy niezmiernie interesujące nie tylko dla biologa, ale i dla fizyka. Wymieńmy kilka z nich.
Kolczurka wspinając się po płocie, łapie się drucianej siatki wąsami czepnymi. Każdy z nich uformowany jest w kształt zgrabnej sprężynki. Jeśli przyjrzymy się tym sprężynkom dokładnie, zobaczymy, iż składają się nieodmiennie z prawo- i lewo-skrętnych odcinków o identycznej liczbie zwojów. Przypadek, czy konieczność? Prawo dziedziczenia, czy prawo fizyki?
Po deszczu liście roślin pokryte są kropelkami wody. Kropelki te mają często kształt bliski kulistemu, bowiem powierzchnia liści zdaje się odpychać od siebie wodę. Dlaczego tak się dzieje? Czy powierzchnia liści jest wyjątkowa? Po liściach biegają owady. Wszystko im jedno, czy w dół, czy też do góry nogami. Ich nogi zachowują się tak, jakby przyklejały się do powierzchni. Jaką naturę mają oddziaływania odpowiedzialne za to przyklejanie?
Wykład będzie ilustrowany zdjęciami wykonanymi przez autora.
Sylwetka:
Piotr PIERAŃSKI (1946-2018) był profesorem fizyki Politechniki Poznańskiej, popularyzatorem fizyki. Przedmiotem jego naukowych zainteresowań była teoria węzłów oraz problematyka kryształów konforemnych. Potrafił niestandardowo podchodzić do zawiłych problemów. Badania najsłabszych punktów węzłów prowadził na... gotowanych nitkach makaronu! Wielokrotnie odznaczany i nagradzany cenił sobie szczególnie nadaną mu w 2006 przez Polskie Towarzystwo Fizyczne nagrodę im. Krzysztofa Ernsta za popularyzację fizyki.
- "Ten wzór wykorzystywali budowniczowie łuków - jeśli chce się wznieść wysoki łuk, niczym w środku nie podparty, trzeba skorzystać ze wzoru na krzyw± łańcuchową...Pająk nie liczy, a wie jak to zrobić..."
Fizyk w ogrodzie - wywiad z prof. P. Pierańskim w Gazecie Poznańskiej - "Ile jest ziarnek maku w kilogramie? Dziesięć milionów. Czy Einstein wróżył z fusów herbaty? Czy to prawda, że na sympozjum naukowym zajmowano się gwiazdkami z papieru? Spójrzmy na świąteczne otoczenie oczami fizyka..."
Gdy miód leje się helikalnie - wywiad z prof. P. Pierańskim w Gazecie Poznańskiej - "Ci, których życie może zawisn±ć na linie, wiedz±, że każdy węzeł dramatycznie osłabia jej wytrzymałość... Polscy fizycy, szukaj±c tych najbezpieczniejszych, badali... makaron..."
Zawieszeni na makaronie, P. Pierański, Wiedza i Łycie 11/2001 - "Wszyscy dobrze znamy charakterystyczny trzask, wydawany przez bicz Indiany Jonesa w krytycznych momentach filmów Stevena Spielberga..."
P.Pierański, W.Tomaszewski, Fizyka strzału z bicza, FOTON 85, Lato 2004